Χαλίτικα

[photos in this post come from the competition for the urban voids in Philadeplphia: http://www.vanalen.org/urbanvoids/]

Μετά από την χτεσινή συνάντηση για την ομάδα των πόλων έλξης (Φίλιππος, Ιφιγένεια, Ελλάδα, Χρυστάλλα) , επειδή μπορεί να αφήσαμε κάποια σχόλια στη μέση:

1. Ένα ζήτημα είναι το πώς διασφαλίζουμε την ‘χαλιτικοτητητα’ και πώς από αυτήν κατασκευάζουμε συνθετικά εργαλεία για την διατήρησή της και την αναπαραγωγή της.
Αν δούμε τα χαλίτικα ως ένα σύνολο πόρων, όπως έχουμε συζητήσει, τότε το χαρακτηριστικό του πόρου είναι ότι πρέπει να διατηρείται ανεξάντλητο, δηλαδή πάντα διαθέσιμο, να διατηρέιται η διαθεσιμότητά του, να μπορεί να παραμένει σε ‘ωμή’ -ανεπεξέργαστη μορφή έτσι ώστε να μπορεί να δέχεται διαφορετικές επεξεργασίες κάθε φορά και τέλος να μπορεί να ανακυκλώνεται. Στην περίπτωση μας: τα χαλίτικα ως χωρικός πόρος:α) θα πρέπει να μπορούν να διατηρούν την ανεπεξέργαστη μορφή τους, άρα ο σχεδιασμός θα πρέπει να φροντίζει για αυτό. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί σχεδιάζοντας έναν χώρο έτσι ώστε να καθίσταται όσο το δυνατόν πιο αφαιρετικός, άγριος, ανεπεξέργαστος, έτσι ώστε να μπορεί να δεχθεί την οικειοποίηση από τους κοντινούς κατοίκους, τα παιδιά κλπ, αλλά να μην προσελκύει το ενδιαφέρον μεγαλύτερης κλίμακας χρήση. β) αν θέλέτε να προσελκύει μεγαλύτερης κλίμακας χρήση άλλα να διατηρεί την ανεπεξέργαστη μορφή τους θα πρέπει να φροντίσετε ώστε ο σχεδιασμός να μην εξασφαλίζει μονιμότητα, αλλά αντίθετα την περιοδικότητα-εφημερότητα, την ‘ανακύκλωση’ της χρήσης. για παράδειγμα αυτό μπορεί να γίνει προτείνοντας σχεδιασμό που προσαρμόζεται σε διαφορετικές περιοδικότητες, πχ: προκάτ επιφάνειες για εκδηλώσεις που διαρκούν μερικά 24ωρα, κατασκευές που είναι αρκετά αφηρημένες έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούνται για διαφορετικές χρήσεις και από διαφορετικούς χρήστες, πχ σκαλωσιές (δες το παράδειγμα των playgrounds/Amsterdam του Aldo van Eyck) η πχ δάπεδα που να διαρκούν 1-2 χρόνια και μετά να μπορούν να ξηλώνονται. Υποδομές για καλλιέργειες που να μπορούν να εναλλάσσονται κλπ. Αυτή η υποδομή της ‘ανακύκλωσης’ του χαλίτικου μπορεί να είναι το αντικείμενο του σχεδιασμού σας. γ) σίγουρα να συνεχίστε με τις ‘συνθετικές τακτικές διασφάλισης της χαλιτικότητας’ που έχετε αρχίσει ήδη, δηλαδή οριοθέτηση, έλεγχος πρόσβασης κλπ με χρήση κλίσεων, φύτευσης κλπ. Μπορούν να μπουν και άλλα συνθετικά στοιχεία, πέραν φύτευσης και κλίσεων? Πιο τεχνητά? Πχ διαμόρφωση υψομετρικών διαφορών, πρανή, κινήσεις, κατασκευές που ελέγχουν διαπερατότητα, έλεγχος προσβασιμότητας κλπ. Νομίζω ότι ο χειρισμός των ορίων αυτών μπορεί να έχει πολύ σχεδιαστικό περιεχόμενο.


Παράδειγμα: κοιτάξτε σχετικά τον διαγωνισμό που είχε κάνει το van Alen Institute για τα vacant lots της Φιλαδέλφειας. Έχει υλικό που μπορεί να σας ενδιαφέρει, αλλά σίγουρα μπορείτε να δείτε ότι η εκμετάλλευση των κενών χώρων ως πόρος είναι σίγουρα κάτι που ενδιαφέρει και άλλους, άρα δεν είσαστε μόνοι!
http://www.vanalen.org/urbanvoids/

Επίσης διαβάστε, αν δεν το έχετε κάνει ήδη, το κείμενο που μας έστειλε η Αγγέλα και βρίσκεται παρακάτω post.

2. Δεν σημαίνει ότι στην περίπτωση των χαλίτικων των οικισμών θα αναπαράγετε το πρότυπο της μονοκατοικίας με αυλή. Το ζήτημα είναι να πειραματιστείτε και να προτείνετε νέα πρότυπα, να κάνετε τις δικές σας εικασίες, όχι να αναπαράγετε απλώς τις παρατηρήσεις σας. Άρα μπορείτε να προτείνεται κατοικίες σε σχέση με χαλίτικα. Το θέμα ειναι ότι θα πρέπει όμως να διακρίνετε περιπτώσεις και να δείτε πώς η έννοια της χαλιτικότητας αλλάζει ανάλογα με τον τύπο κατοικίας και πώς διαμορφώνεται διαφορετικά. Δηλαδή να κάνετε εικασίες για διαφορετικές κατηγορίες χαλιτικότητας (Χ1, Χ2, κλπ). Επίσης ένα αντικείμενο σας έως τον Δεκέμβρη μπορεί να είναι και αυτό: πώς διαμορφώνω διαφορετικούς τύπους κατοικίας σε σχέση με ένα χαλίτικο, προσοχή: σχέση δεν σημαίνει πάντα περικυκλώνω το χαλίτικο, αλλά εξαρτάται από την περίπτωση.
Επίσης δείτε και αυτό που σας είπε ο Σωκράτης: Το χαλίτικο για να σταθεί χρειάζεται πάντα κτισμένο όγκο γύρω του? Δεν μπορεί να σταθεί με άλλες χρήσεις, πχ παραγωγικό τοπίο?

3. ως προς τους πόλους έλξης: διαμορφώστε ένα πρόγραμμα που να έχει πιο άμεση σχέση με την ιδέα σας, και να μην είναι μόνο περιπτωσιολογία σε σχέση με τον χώρο. Πχ οι Μαρίες-Μαρκέλλα διαμόρφωσαν ένα πρόγραμμα πόλων που εξαρτάται με την ιδέα της καλλιέργειας και μεταφύτευσης του δασικού υλικού. Δεν λέω να κάνετε το ίδιο...Θα πρέπει επίσης να διακρίνετε κατηγορίες πιο υπερτοπικών πόλων και πιο τοπικών. Και να επεκτείνετε την αλυσίδα των πόλων σε όλο το χώρο, όχι μόνο το νότιο τμήμα, εκτός αν υπάρχει λόγος.

http://www.vanalen.org/urbanvoids/

http://www.vanalen.org/urbanvoids/


http://www.vanalen.org/urbanvoids/